आदौ रामतपोवनादिगमनं हत्वा मृगं कांचनं
वैदेहीहरणं जटायुमरणं सुग्रीव संभाषणम् ।
वालीनिर्दलनं समुद्रतरणं लंकापुरीदाहनं
पश्चाद्रावणकुंभकर्णहननमेतद्धि रामायणम् ।।
।। एकश्लोकि रामायणं सम्पूर्णम् ।।
Aadau Ram Tapowanadigamanan Hatwa Mrigam Kanchanan,
Waidehi Haranan Jatayu Maranan Sugriv Sambhashanam.
Wali Nirdalanan Samudra Taranan Lanka Puri Dahanan,
Aschadrawan Kumbh Karn Hanan Metaddhi Ramayanam
There are many religious and mythological stories and discoveries that link various pilgrimage sites of Nepal to the popular ‘Ramayana Circuit’ of India. These stories are the backdrop for the connections between the circuit and religious tourist destinations of Nepal: Janakpurdham, Dhanush Sagar, Ramsita Vivahmandap, Kagbeni (Kagbhusundi Dham), Valmiki Ashram and Ramadighat, amongst others.
In the Ramayana, Sri Ram conducted a journey with the guidance of saints, also known as Rishis. It is said that Rishi Bharadwaj told Sri Ram to go to Chitrakoot where four pupils were sent to guide Sri Ram on his journey. He travels to Rishi Atri's ashram, Viradh's region, Rishi Sharbhanga's ashram. Rishi Sutikshan's ashram. It is believed that as he travels for the next 10 years for the Dandanka travel, it is believed that he is accompanied by Dharmabrat and a number of other saints. On his return, he goes to Rishi Agastya. He then goes to Panchavati where he fights Khar. Even after Sita Maa’s abduction, Sri Ram was guided by Rishi Kallol and others. Rishi Augastya even went to Lanka with him.
As described in the puranas, Sri Ram had gone on pilgrimage several times. All the places where Sri Ram travelled with Sita after Panchvati are one part of his pilgrimage. Other places where he is accompanied by Hanuman and Surgreev. From Ayodhya to Panchavati, there are important places on pilgrimage route which is many believed Sri Ram had travelled to before and after exile.
Rivers also pay an important role in the exile route. Tamsa (Mandah), Vedshruti, Gomati, Spandika (Sai), Balukani, Ganga, Yamuna, Mandakini and Tungabhadra are mentioned in the Valmiki Ramayana. Valmiki's Ashram was on the banks of Ganga and Tamsa, while Bharadwajs was on the confluence of Ganga and Yamuna. Atri's was on the banks of Manadakini, while Sharbhanga's was also on the banks of the same river, Shabri and Matangas ashrams were on the banks of Tungabhadra and Lomash's was near Mahanadi. Sri Ram had met the sages so his route can be determined by the rivers. He travelled across the Yamuna beyond Prayag. Even to Lanka, his expedition takes him along River Kaveri.
Some places on the banks of Narmada which are connected to Sri Ram are:
From Amarkantak to Baraouch on the North Bank:
• Ramghat near Amarkantak Temple
• Ramghat - 6 km before Dhindori
• Brahmaghat - (Skand Puran) district Narsinghpur, Tehsil Kareli on Jabalpur Road
• Ramghat - Jamdagni Ashram, Onkareshwar Puvas Dhala Charu Ramghat
• Ramnath Mahadev - Baroda Indravarna Rampur Mangtola
• Ramkund - Ankleshwar
From Barouch to Amarkantak on the South Banks:
• Shukla Teerth - 20 km from Baraouch
• Sita van- 30 km from Onkareshwar Rampur
• Ramghat- 4 km west near Brahmin Ghat
• Ramghat- 30 km from Ramghat Pipria Jabalpur
• Ramghat- Dhindori on both banks
Even today, people do the parikrama but do not cross the river.
Hanuman’s air route: Hanuman went to the Himalayas to bring sanjeevani for Lakshman. He killed Kalnemi on the west of Sultanpur. The place is still called Mahaviran. While returning, Bharat aimed his arrow at him near Ayodhya. Some parts of sanjeevani are said to have fallen at Rithad in Vashim district and Ramtek in Maharastra and Kapatgud in Karanataka. The air route does not indicate Sri Lanka.
290 spots have been discovered and documented by Research Scholars which have a link to Sri Ram. He is said to have spent 10 years and returned to Sutikshan Ashram after having a thorough knowledge of dharma.
Janakpuri Journey of Sri Ram with Rishi Vishvamitra
Ayodhya ji | Charitra Vana | Janaki Temple |
Place of Yagya | Vishwamitra’s Ashram | Rangabhoomi |
Shringi Ashram | Ramrekha Ghat | Dhausha Temple |
Bhairav Temple | Rameshwarnath | Laxminarayan Temple |
Salona Tal | Ahillya Sthal | Mani Mandop |
Barduwaria Temple | Tringa Ghat | Ratna Sagar |
Ram Ghat | Praiv | Vihar Kund |
Shagar Ghat | Ramchoura Temple | Sita Marhi |
Lakheshwar Diha | Ahilya Ashram | Sita Kund |
Ram Ghat | Vishwamitra’s Ashram | Vedivan |
Kameshwar Nath | Bag Tadag | Derwan |
Sujayat and Marchi | Girija Temple | Dohari Ghat |
Baroli and Ujiyara | Bashiya | Sri Ram Janaki Road |
Vameshwar Temple | Doodhmati River |
Sri Ram’s 14-year Exile Places
Sri Ram Janam Bhumi | Ram Rekha Dham | Rameshwar |
Mani Parvat | Ram Mandir (Laxmi Gudi) | Ghateshwar |
Tamsa That | Ram Payan | Mukteshwar |
Purva Chakiya | Laxman Paduka | Sarvateerth |
Sri Ram Mandir | Ram Jharna | Balukeshwar Mandir |
Surya Kund | Sri Ram Tekari Mandir | Ram Daria |
Vedshruti River | Paisar Ghat | Ramling Deva Sthanam |
Gomati River | Vishram Vat | Rameshwar |
Vadrathi/ Baruthi | Laxmanaeshvar Mandir | Ramkund |
Dev Ghat | Shibari Narayan Mandir | Kunthal Giri |
Balkuni River | Valmiki Ashram | Yedeshwari |
Shringverpur | Ram Divala | Ramlinga |
Ramaiya | Ram Mandir | Sri Ram Vardayini |
Sita Kund | Bageshwar Mandir | Ghat Shila Mandir |
Shiv Temple | Shiv Mandir | Rameshwar |
Ram Joita | Mandavya Ashram | Ayomukhi Cave |
Triveni Sangam | Sargi Nala | Kabandh Ashram |
Vhardwaj Ashram | Rajiv Lochan | Shabri Ashram |
Akshyvat | Kuleshwarnath Mandir | Pampasar |
Yamuna Ghat | Lomash Ashram | Hanuman Mandir |
Sita Rasoi | Rudreshwar | Rishyamook Parvat |
Shiv Mandir | Ram Laxman Mandir | Chintamani |
Sita Rasoi | Shringi Ashram | Kishkindha |
Sita Pahari | Shanta Mandir | Prasrvan Parvat |
Tapas Hanuman Mandir | Rishi Mandal | Sfatik Shila |
Dashrath Kund | Agastya Ashram (Hardibhata) | Kar Sidheshwar Mandir |
Kumardwaya | Sharbhanga Ashram (Daldali) | Hal Rameshwar |
Valmiki Ashram | Angira Ashram | Dasaratha Rameshwar |
Chitrakoot Darshan | Muchkund Ashram | Bhairva Mandir |
Kamad Giri | Karke Ashram | Baneshwar Mandir |
Ramsaiya | Vishnu Mandir | Rameshwar |
Kti Teerth | Gadia Mandir | Laxmaneshwar |
Devangna | Shiv Mandir | Kodand Ram Mandir |
Ram Ghat | Rakas Hada | Dhanush Koti |
Mandavya Ashram | Raksha Dongri | Shiv Mandir |
Bharatkoop | Sita Kund | Sri Ram Mandir |
Sphatik Shila | Koti Maheshwar | Vishnu Mandir |
Gupta Godavari | Gupteshwar | Ling Shiv Mandir |
Tathi Ghat | Amma Kund | Kodandram Mandir |
Atri Ashram | Dumripada | Shiv Mandir |
Amravati | Mallikeshwar Mandir | Ram Swami Mandir |
Viradh Kund | Ramaram Chitmittin Mandir | Vedaraneshwar Mandir |
Pushkarni | Saleru Sangam | Rampadan |
Markandeya Ashram | Shabri Godavari Sangam | Vir Kodand Ram Mandir |
Sharbhang Ashram | Sunder Sita Ram Mandir | Kalyan Ram Mandir |
Ashvamuni Ashram | Parnshala | Tapanshan Vinayak Mandir |
Sutikshna Ashram | Sri Ram Mandir | Navgraha Talab |
Siddha Hill | Skanda Ashram | Darbhshyanam |
Sita Rasaoi | Sita Mandir | Setu Avshesh |
Ramsel | Sharbhanga Ashram | Vilundi Teerth |
Brihaspati Kund | Jamdagni Ashram | Lonely Ram Mandir |
Sutikshna Ashram | Rameshwar | Ramjharokha |
Agnijivha Ashram | Murdeshwar Mandir | Jata Teerth |
Agastya Ashram | Panchaspar | Agni Teerth |
Ram Janaki Mandir | Nagartas | Ramnath Mandir |
Shiv Mandir | Shambhu Mahadev | Dhanushkoti |
Ram Ghat | Ramteerth | Chakrateerth |
Sri Ram Mandir | Sita Nahani | Bhadarsha |
Sita Nahani | Rameshwar Mandir | Ram Kund |
Ram Laxman Mandir | Shaneshwar Mandir | Hanuman Bharat Millan Mandir |
Sutikshana Ashram | Agastya Mandir | Bharat Kund |
Saptshringi Devi Mandir | Rameshwar | Jata Kund |
Ram Sarovar | Agastyeshwar Mandir | Dashratha Samadhi |
Markandeya Ashram | Panchvati | Vibhishana Kund |
Ram Mandir | Janasthan | Shatrughana Kund |
Dashratha Ghat | Sita Sarowar | Ram Mund |
Sita Madhi | Ramsej Parwat | Sugreev Kund |
Laxman Panja | Kushavrit Teerth | Hanuman Kund |
Sita Lekhani | Ramkund | Sita Kund |
Ram Laxman Rayan | Sidheswar | Sho Pap Kund |
Ram Jankaki Mandir | Than | Makari Kund |
Sita bengra | Baneshwar | Jankora |
Chandan Mitti | Mrig Vyadheshwar | Guptaghat |
Lekha Patthar | Madhyameshwar |